- نجف آباد اصفهان(نَ جَ)
شهر نجف آباد مرکز بخش نجف آباد و در مغرب اصفهان، در مسیر راه شوسۀ اصفهان به فریدن واقع است.
تاریخچۀ شهر: بنابه عقیدۀ علما در زمان سلاطین صفویه در حدود سال 1022 هجری قمری از طرف شاه عباس مقداری جواهر و پول نقد برای مقبرۀ حضرت علی اختصاص داده و تصمیم کرده شد که وجوه مزبور به نجف ارسال شود، در این موقع مرحوم شیخ بهائی از این قضیۀ آگاه شد و دریافت که خروج این ذخایر به خلاف مصالح ایران است و برای جلوگیری از ارسال وجوه، تدبیری اندیشید، به حضور شاه عباس کبیر رسید و گفت: دیشب در خواب حضرت علی را زیارت کردم به من فرمودند که نجف اشرف را به جواهرات شما حاجتی نیست، جواهرات را صرف ساختمان شهری در نزدیکی اصفهان بنام نجف آباد کنید’. شاه را سخن شیخ بهائی مقبول افتاد و با نظارت شیخ بهائی شهر نجف آباد ساخته شد.
مشخصات جغرافیایی: شهر نجف آباد در طول 50 درجه و 51 دقیقه و 22 ثانیۀ شرقی از نصف النهار گرینویچ و عرض 32 درجه و 37 دقیقه و 50 ثانیۀ شمالی قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1600 گز است و 16 گز از اصفهان مرتفعتر است. اختلاف ساعت آن با تهران یک دقیقه و 28 ثانیه است. مسافت این شهر تا اصفهان 26 هزار گز و تا خوانسار 120 هزار گز و تا دامنه یکصدهزار گز است.
موقعیت طبیعی: این شهر در جلگۀ سبز و خرم و مشجری واقع است. طول شهر 1700 گز و عرض آن 1100 گز است و در حدود 5000 خانه و 1500 باب دکان و مغازه دارد. هوایش در زمستان سرد و در تابستان معتدل است. آب مشروب و آب زراعتی شهر از آب چاههای عمیق و قنات آب کهریز و قنات آب شیرخونه و قنات محمودآباد تأمین میشود. ادارات دولتی و بیمارستانهای شهر در مسیر خیابانها واقع است. در شهر نجف آباد کار خانه ریسندگی و بافندگی نیز احداث شده است. جمعیت شهر در حدود 33000 نفر است. تفریح گاه مهم اهالی نجف آباد مزرعۀ بلمچه و بین النهرین است. از صادرات مخصوص آن انواع وسایل ورشوئی به خصوص قاشق و چنگال و کارد است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10)
تاریخچۀ شهر: بنابه عقیدۀ علما در زمان سلاطین صفویه در حدود سال 1022 هجری قمری از طرف شاه عباس مقداری جواهر و پول نقد برای مقبرۀ حضرت علی اختصاص داده و تصمیم کرده شد که وجوه مزبور به نجف ارسال شود، در این موقع مرحوم شیخ بهائی از این قضیۀ آگاه شد و دریافت که خروج این ذخایر به خلاف مصالح ایران است و برای جلوگیری از ارسال وجوه، تدبیری اندیشید، به حضور شاه عباس کبیر رسید و گفت: دیشب در خواب حضرت علی را زیارت کردم به من فرمودند که نجف اشرف را به جواهرات شما حاجتی نیست، جواهرات را صرف ساختمان شهری در نزدیکی اصفهان بنام نجف آباد کنید’. شاه را سخن شیخ بهائی مقبول افتاد و با نظارت شیخ بهائی شهر نجف آباد ساخته شد.
مشخصات جغرافیایی: شهر نجف آباد در طول 50 درجه و 51 دقیقه و 22 ثانیۀ شرقی از نصف النهار گرینویچ و عرض 32 درجه و 37 دقیقه و 50 ثانیۀ شمالی قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1600 گز است و 16 گز از اصفهان مرتفعتر است. اختلاف ساعت آن با تهران یک دقیقه و 28 ثانیه است. مسافت این شهر تا اصفهان 26 هزار گز و تا خوانسار 120 هزار گز و تا دامنه یکصدهزار گز است.
موقعیت طبیعی: این شهر در جلگۀ سبز و خرم و مشجری واقع است. طول شهر 1700 گز و عرض آن 1100 گز است و در حدود 5000 خانه و 1500 باب دکان و مغازه دارد. هوایش در زمستان سرد و در تابستان معتدل است. آب مشروب و آب زراعتی شهر از آب چاههای عمیق و قنات آب کهریز و قنات آب شیرخونه و قنات محمودآباد تأمین میشود. ادارات دولتی و بیمارستانهای شهر در مسیر خیابانها واقع است. در شهر نجف آباد کار خانه ریسندگی و بافندگی نیز احداث شده است. جمعیت شهر در حدود 33000 نفر است. تفریح گاه مهم اهالی نجف آباد مزرعۀ بلمچه و بین النهرین است. از صادرات مخصوص آن انواع وسایل ورشوئی به خصوص قاشق و چنگال و کارد است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10)